Almanya’nın başkenti Berlin’de düzenlenen iki günlük NATO Dışişleri Bakanları Gayrıresmi Toplantısı’na katılan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, toplantının ardından düzenlediği basın toplantısında Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği konusundaki tutumuna ilişkin açıklamalarda bulundu.
“Bizim endişelerimiz meşrudur, açıkça ortadadır. Herhangi bir şekilde NATO’nun genişlemesine karşı değiliz” diyen Çavuşoğlu, özelikle İsveç’te PKK üyelerinin faaliyetlerine destek verildiğini belirterek, “Fotoğraflarla belgeleri kendilerine gösterdik. Sadece PKK terör listesindedir diye geçiştirmeyi kabul etmeyeceğimiz söyledik; o zaman sizin endişelerinizi gidermek için bir çalışma yapalım önerisi geldi. Türk kamuoyunun bu iki üyenin üyeliğine neden karşı olduğunu açıkladık; halkımızdan bağımsız siyaset izlememiz mümkün değil bu partiler üstü bir durumdur. Siyaset üstü olduğunu söyledik… Şimdi göreceğiz önümüzdeki süreçte nasıl garantiler verilecek, bu konulardaki beklentilerimizi dünkü toplantıda ve üçlü görüşmede söyledik” dedi. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu dün üçlü görüşme kapsamında İsveç ve Finlandiya’nın dışişleri bakanları ile bir araya gelmişti.
Çavuşoğlu: İsveç Dışişleri Bakanı’nın açıklamaları yapıcı değil
İsveç’in tutumunun yapıcı olmadığı değerlendirmesinde bulunan Çavuşoğlu, “Bizim tutumumuz gayet açık, net; bu bir tehdit değil, pazarlık söz konusu da değil. Bu popülizm de değil… Bu açıkça iki aday olmak isteyen ülkenin teröre verdiği destekle ilgili somut tespitlerimizdir, bunu paylaştık. İsveç Dışişleri Bakanı’nın açıklamaları yapıcı değil, provoke edici açıklamaları devam ediyor. Ama Finlandiya Dışişleri bakanı gayet temkinli, çözebileceğine olan inancını da söylüyor; bir günde olup olmayacağını da söylüyor. Finlandiya’nın saygılı olduğunu görüyoruz ama aynı şeyi İsveç tarafında görmüyoruz… Bizim bu konudaki endişelerimizi ve karşı çıkmamızın rezerv koymamızın gerekçelerini gayet iyi biliyorlar. Dolayısıyla burada Finlandiya Dışişleri Bakanı’nın yaklaşımı gerçekçi bir yaklaşım; bizim bu konudaki tutumuz da nettir” dedi.
Türkiye’nin beklentileri
İsveç ve Finlandiya’nın Türkiye’ye savunma ürünlerinin ihracatında uyguladığı kısıtlamaları da kaldırması gerektiğini belirten Çavuşoğlu, “Kesin güvenlik garantilerinin olması lazım; bu diğer müttefikler için de geçerli. Terör ülkelerine desteği sonlandırmaları gerekiyor. Türkiye’ye yönelik savunma sanayi kısıtlamaları ya da ihracatla ilgili yasakların da kesin kalması lazım” diye konuştu. Çavuşoğlu, “Maalesef bu iki ülke savunma sanayi ürünleri konusunda Türkiye’ye yönelik kısıtlamaları devam ettiriyor. NATO’ya üye olacak bir ülkenin NATO üyesi bir ülke üzerinde kısıtlamaya gitmesi, izin vermemesi kabul edilecek bir şey değil” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen hafta yaptığı açıklamada Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine “olumlu bakmadığını” söylemişti. Dün bir açıklama yapan Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ise Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine kapıları kapatmadığını ancak İskandinav ülkeleriyle müzakereler yapmak ve Ankara’nın terörist faaliyetler olarak gördüğü faaliyetlere, özellikle de İsveç’tekilere, kısıtlama getirilmesini istediğini söylemişti. Reuters’e röportaj veren Kalın, “Kapıyı kapatmıyoruz. Ama temelde bu konuyu Türkiye’nin ulusal güvenlik meselesi olarak gündeme getiriyoruz” diye konuştu.
Finlandiya hükümeti, bugün resmen NATO’ya üyelik sürecini başlatırken İsveç’in de gelecek hafta içinde benzer bir adım atması bekleniyor. Söz konusu ülkelerin NATO’ya üye olabilmesi için kendi parlamentolarının yanı sıra 30 NATO üyesi ülkenin de onay vermesi gerekiyor.
DW/BÖ,JD
